Elektronik sistemlerin, otomasyon ya da çevrim içi platformların bulunmadığı eski zamanlarda borsa, çareyi alım-satım işlemleri ve fiyat gibi bilgileri tahtalara yazmakta bulmuş. Günümüz borsası ise hala o günlerin hatırasından gelen iki farklı terime sahip: Tahta ve tahtacı!
Eski günlerin manuel çözümler içeren borsa dünyası, tahta ve tahtacı gibi yaratıcı tabirlerle bugün bile hala varlığını hissettiriyor. Yani, aklında borsada tahta ne demek ve tahtacı nedir gibi sorular dolanıyorsa hala gençsin demektir. Hisse senetlerinin alım-satımı ve fiyatları gibi bilgileri içeren tahtalar ile bu bilgileri yakından takip eden ve yüksek alım ya da satım yaparak piyasayı belirleyen tahtacılar, borsa dilinde günümüzde dahi en çok kullanılan kavramlar arasında. Tahta ve tahtacı tabirleri hakkında diğer önemli detayları öğrenmek istiyorsan bu yazı tam sana göre!
Borsada Tahta ve Tahtacı Anlamları Neler?
Tahta tabiri hisse senetlerini ifade etmek, tahtacı tabiri ise o hisse senediyle en çok işlem yapan yatırımcıları ve broker’ları belirtmek için kullanılıyor. Tahta ve tahtacı deyimlerinin ortaya çıkışı, hisse senetlerinin ve işlemlerin manuel olarak tahtalar üzerine yazıldığı otomasyon öncesi döneme uzanıyor. Borsa İstanbulda yapılan işlemlerin şimdiki elektronik sistemden farklı olarak bir tahta üzerine yazılarak duyurulması nedeniyle, tahta ve tahtacı deyimleri günümüzde de sıklıkla kullanılıyor.
Şu anda da borsa tabiri olarak “tahta sistemi” şeklinde bir kullanım mevcut. Bu sistemde hisse senetlerinin güncel fiyatları, teklifleri ve alım-satım işlemleri tahta yerine elektronik yazılarla ve online platformlarla gösteriliyor. Böylece tahtacılar denilen broker’ların ve yatırımcıların bilgi açısından güncel kalması sağlanıyor.
Tahtacı Ne İş Yapıyor?
Hisse senetlerinin güncel fiyatlarını ve alım-satım paritelerini yakından takip eden, bilgilerini yatırımcılarla paylaşan ve yatırımcıları yönlendiren, hissenin fiyatı üzerinde söz sahibi olacak kadar lot alımı yapan ya da yapılmasını sağlayan kişilere tahtacı deniyor. Tahtacıların yaptıkları işleri şu maddelerle açıklamak mümkün:
- İlgilendikleri hisse senetlerindeki hareketliliği anbean takip ederek ve alım-satım emirlerini analiz ederek alıcılar ve satıcılar arasında eşleştirme yapmak
- Piyasanın nabzını ve beklentilerini çok iyi okuyarak alım yapmak ya da yaptırmak, böylelikle de hisse senedi fiyatları üzerinde belirleyici bir güce sahip olmak
- Yatırımcılara hisse senedi yatırımlarında kılavuzluk ederek daha hızlı yatırım kararları almalarını sağlamak ve böylece piyasada hareketlilik yaratmak
- Çok yakından takip ettikleri hisse senedi fiyatlarını borsa platformlarında güncel olarak paylaşmak ve yatırımcıların bilgilerini tazelemek
Borsada Tahta Kapatmak Ne Demek?
Borsada tahta kapatmak, işlem görme vasfını yitirmiş hisse senetlerini ifade etmek için kullanılıyor. Borsada işlem görebilmesi için belirlenen kurallara uymayan hisse senetleri, borsa tarafından işlem yapılamaz olarak işaretlenerek kapatılıyor. Tahta kapatmak diye tabir edilen bu süreçte hisse senetleri mevcudiyetini korusa da üzerinde herhangi bir işlem yapılmasına izin verilmiyor.
Hem yatırımcıda hem de piyasada kayıp yaşatan tahta kapanması durumunda, gerekli başvurular yapılıp istenen koşullar sağlandığında hisse senetleri yeniden işlem görmeye başlayabiliyor. Bu noktada tahtası kapanan hisse senedinin sahibi olan kurum, borsaya bir ay içerisinde “Kamuyu Aydınlatma Bilgi Formu”nu sunmakla yükümlü oluyor. Borsanın da 15 iş günü içerisinde bu formu inceleyip kararını açıklaması gerekiyor. Karar olumlu ise hisse senedi 5 gün içerisinde tekrar işleme açılıyor.
Ana Tahta ve Yan Tahta Ne Anlama Geliyor?
Borsada ana tahta deyimi en çok işlem gören hisse senetlerini ifade ediyor. Bunlar, BİST’te işlem gören hisse senetleri sıralamasında ilk 30’da ya da ilk 50’de yer alanları içeriyor. Yan tahta ise BİST işlem hacmi ve piyasa değeri sıralamasında ilk 50 dışında kalan hisse senetlerini ifade etmek için kullanılan bir deyim. Yani borsada ana tahta olarak tabir edilen, yüksek talep gören ve işlem hacmine ulaşan hisse senetleri dışındakiler yan tahtalar olarak isimlendiriliyor.
Borsa ve finans piyasaları hakkındaki en güncel bilgiler ve derinlikli analizler, Midas’ın App Store ve Play Store uygulamalarıyla her zaman elinin altında!
Hisse senetleri riskli yatırım ürünleridir. Şirketlere ortaklık, hem kârlarına hemde zararlarına ortaklık anlamına gelir. Ana paranızdan kâr etme ihtimaliniz olduğu gibi, zarar etme ihtimalinizde bulunmaktadır.
